Leczenie zaćmy jest możliwe z wykorzystaniem odpowiednich leków tylko wtedy, kiedy postęp choroby jest bardzo niewielki. Lekami nie da się cofnąć zmian jakie zachodzą w oczach, ale można je spowalniać. 

Kiedy poziom upośledzenia widzenia jest już na tyle duży, że przeszkadza to w normalnym prowadzeniu życia, konieczne jest podjęcie jedynego skutecznego leczenia usuwającego sam problem, czyli leczenia operacyjnego polegającego na usunięciu zmętniałej soczewki oka i wstawienie na jej miejsce implantu. Kwalifikację do zabiegu przeprowadza lekarz. 

1. Kwalifikacja

Decyzja o podjęciu leczenia operacyjnego w zdecydowanej większości przypadków należy do samego pacjenta, chociaż oczywiście konsultowana jest z lekarzem prowadzącym, który przedstawia wszystkie wskazania. Wpływ na nią ma sposób życia pacjenta, jego aktywność zawodowa i przede wszystkim jego ogólny stan zdrowia. Ma on bowiem wpływ na rokowania oraz potencjalne ryzyko zabiegu operacyjnego. Lekarz przeprowadza dokładny wywiad i bada moc soczewki, jaka musiałaby być wszczepiona. Od powyższej sytuacji możemy wymienić dwa wyjątki.

Kiedy zaćma ma charakter pęczniejący lub przejrzały, zabieg usunięcia soczewki jest konieczny. W pierwszym przypadku powiększa się jej objętość, co powoduje ucisk na gałkę oczną i wzrost ciśnienia w jej wnętrzu, a drugi przypadek prowadzi do powstania stanów zapalnych w gałkach ocznych, które poza uciążliwością, mogą prowadzić do licznych i niebezpiecznych powikłań. W przypadku zaćmy wrodzonej nie stosuje się raczej leczenia laserowego, chociaż i ono ma swoje ograniczone zastosowanie przy korekcji innych zabiegów. Przycięcie laserem tylnej części soczewki jest zabiegiem ambulatoryjnym, po którym można wrócić od razu do domu, ale przez pewien okres należy brać leki, uważać na siebie i ograniczyć aktywność życiową, w tym zwłaszcza jazdę samochodem.

2. Proces usuwania zaćmy

Podstawową metodą usuwania zmętniałej soczewki w celu zrobienia miejsca na implant jest podejście pozatorebkowe. W jego przebiegu dokonuje się usunięcia przednich części soczewki i pozostawienia tylnej części torebki. Fakoemulsyfikacja, zmodyfikowane usuwanie pozatorebkowe, prowadzi do usunięcia rozdrobnionego ultradźwiękami jedynie jadra soczewki. Najbardziej radykalny zabieg, usuwanie wewnątrztorebkowe, usuwa całą soczewkę wraz z jej torebką.

3. Rodzaje implantów wewnątrzgałkowych

W chirurgii zaćmy korzysta się przede wszystkim z soczewek przedniokomorowych i tylnokomorowych. Niezależnie od typu, implant składa się z części optycznej i stabilizującej. Różnica między typami soczewek polega na miejscu wszczepienia. Pierwsza trafia przed tęczówkę, druga za nią. Unika się stosowania soczewek wszczepianych przedniokomorowo, ponieważ wiąże się to z wyższym ryzykiem komplikacji. Metodę traktuje się tylko jako awaryjną lub zalecana w szczególnych przypadkach.

Dostępne są implanty twarde lub plastyczne. Te drugie mają tę zaletę, że są miękkie i dzięki temu można je wszczepiać przez znacznie mniejsze nacięcie. Zakłada się, że po udanym zabiegu uzyska się refrakcję na poziomie -1D, co umożliwia wykonywanie pacjentowi większości czynności bez okularów. Znaczenie ma tutaj to, czy operacji poddawane jest jedno oko czy oboje oczu.

Typowy zabieg wszczepienia implantu soczewki wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych przy znieczuleniu miejscowym. Pacjent jest zwalniany do domu po 2-3 godzinach, ale musi zgłosić się następnego dnia do kontroli i przez kilka dni powstrzymywać się od poważniejszego wysiłku fizycznego czy uprawiania sportów.